Skip to main content

TermCymru

77219 results
Results are displayed in alphabetical order.
English: time off for dependents
Status A
Subject: Personnel
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last updated: 21 January 2003
English: Eastern Standard Time
Status A
Subject: Community development
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Definition: EST
Last updated: 20 October 2014
English: Eastern Standard Time
Status A
Subject: Tourism and leisure
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Definition: EST
Last updated: 4 December 2013
English: EST
Status A
Subject: Tourism and leisure
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Definition: Eastern Standard Time
Last updated: 4 December 2013
English: generalised journey time
Status A
Subject: Transport
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Definition: Uned fesur a ddefnyddir wrth arfarnu gwasanaethau trafnidiaeth gyhoeddus yn y DU, sy'n rhoi gwerth cyfansawdd ar ôl ystyried gwahanol ffactorau cyfartalog megis amser ar y cerbyd, amser aros ac amser cerdded. Gall hefyd gynnwys ffactorau megis gwerthoedd i adlewyrchu dibynadwyedd ac ansawdd y gwasanaeth.
Last updated: 3 February 2025
English: GJT
Status A
Subject: Transport
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Definition: Uned fesur a ddefnyddir wrth arfarnu gwasanaethau trafnidiaeth gyhoeddus yn y DU, sy'n rhoi gwerth cyfansawdd ar ôl ystyried gwahanol ffactorau cyfartalog megis amser ar y cerbyd, amser aros ac amser cerdded. Gall hefyd gynnwys ffactorau megis gwerthoedd i adlewyrchu dibynadwyedd ac ansawdd y gwasanaeth.
Notes: Dyma'r acronym Saesneg a ddefnyddir am generalised journey time.
Last updated: 3 February 2025
English: actual journey time
Status B
Subject: Transport
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last updated: 5 March 2025
English: average travel time
Status A
Subject: Transport
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Plural: amseroedd teithio cyfartalog
Last updated: 27 October 2020
English: time-out
Status A
Subject: Social services
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Notes: Yng nghyd-destun magu a disgyblu plant.
Last updated: 13 December 2017
English: time left
Status B
Subject: ICT
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last updated: 19 July 2005
English: British Summer Time
Status C
Subject: Culture and the arts
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last updated: 26 July 2004
English: write time
Status B
Subject: ICT
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last updated: 19 July 2005
Welsh: Amsterdam
English: Amsterdam
Status C
Subject: Place-names
Part of speech: Proper noun
Last updated: 10 November 2008
Welsh: amsugno
English: uptake
Status B
Subject: Agriculture
Part of speech: Verb
Definition: Y broses o dynnu sylwedd (hylif, gan amlaf) i mewn i organeb neu i organ corff.
Context: Ewch ati i gyfrifo maint y nitrogen sydd ar gael i’r cnwd ei amsugno o dail organig.
Last updated: 1 October 2020
English: light quencher
Status B
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Plural: amsugnwyr allyrru golau
Definition: Sylwedd sy'n gallu amsugno egni fflworosffer ac yna allyrru'r egni hwnnw fel golau gweladwy.
Last updated: 22 July 2020
Welsh: amwynder
English: amenity
Status A
Subject: Planning
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Plural: amwynderau
Last updated: 3 February 2022
English: visual amenity
Status C
Subject: Planning
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last updated: 23 July 2003
English: local amenity
Status C
Subject: Planning
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last updated: 23 July 2003
English: residential amenity
Status C
Subject: Planning
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last updated: 23 July 2003
Welsh: Amwythig
English: Shrewsbury
Status A
Subject: Place-names
Part of speech: Proper noun
Notes: Sylwer nad yw Yr Amwythig nac Y Mwythig yn safonol. Ni ddylid ychwaith ddefnyddio'r ffurf hynafiaethol Pengwern [Bowys].
Last updated: 6 May 2005
Welsh: am yn ail
English: zipped
Status A
Subject: Politics
Part of speech: Adverb
Definition: Disgrifiad o drefn mewn systemau etholiadol lle etholir sawl ymgeisydd ym mhob etholaeth, lle bydd rhestrau ymgeiswyr y pleidiau ar gyfer pob etholaeth yn cynnwys dyn a menyw am yn ail.
Context: Bydd yn rhaid gosod dynion a menywod am yn ail yn y rhestr.
Notes: Nid oes angen cysylltnodau ar y term hwn pan fo'n adferf; mae ei angen pan fo'n ansoddair.
Last updated: 10 July 2024
Welsh: am-yn-ail
English: zipped
Status A
Subject: Politics
Part of speech: Adjective
Definition: Disgrifiad o drefn mewn systemau etholiadol lle etholir sawl ymgeisydd ym mhob etholaeth, lle bydd rhestrau ymgeiswyr y pleidiau ar gyfer pob etholaeth yn cynnwys dyn a menyw am yn ail.
Context: Bydd yn rhaid cyflwyno rhestrau am-yn-ail.
Notes: Nid oes angen cysylltnodau ar y term hwn pan fo'n adferf; mae ei angen pan fo'n ansoddair.
Last updated: 10 July 2024
English: zipping
Status A
Subject: Politics
Part of speech: Verb
Definition: Trefn mewn systemau etholiadol lle etholir sawl ymgeisydd ym mhob etholaeth, lle bydd rhestrau ymgeiswyr y pleidiau ar gyfer pob etholaeth yn cynnwys dyn a menyw am yn ail.
Context: Yn gyson â'r canfyddiadau ymchwil hyn, rhagwelodd y Pwyllgor Diben Arbennig y byddai cwotâu rhywedd ymgeiswyr (drwy am-yn-eilio gorfodol) a system gyfrannol rhestr gaeedig yn cael eu cyflwyno ar gyfer etholiadau'r Senedd.
Last updated: 10 July 2024
Welsh: anabl
English: disabled
Status B
Subject: General
Part of speech: Adjective
Notes: Gweler yr erthygl ar y Model Cymdeithasol o Anabledd yn yr Arddulliadur. Yn unol â'r Model, mae amhariad ("impairment", a elwid yn "nam" o'r blaen) yn nodwedd ar berson, a all effeithio ar ei ymddangosiad neu ar sut y mae ei gorff neu ei feddwl yn gweithio; caiff pobl anabl (y gellir hefyd cyfeirio atynt fel "pobl anabledig" neu "bobl sy'n cael eu hanablu") eu hanablu gan ffactorau allanol fel yr amgylchedd, polisi neu arferion, neu yn sgil methiant i ddarparu addasiadau ar eu cyfer; ac anabledd yw canlyniad anablu pobl sydd ag amhariadau.
Last updated: 8 November 2023
Welsh: anabledd
English: disability
Status B
Subject: General
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Notes: Gweler yr erthygl ar y Model Cymdeithasol o Anabledd yn yr Arddulliadur. Yn unol â'r Model, mae amhariad ("impairment", a elwid yn "nam" o'r blaen) yn nodwedd ar berson, a all effeithio ar ei ymddangosiad neu ar sut y mae ei gorff neu ei feddwl yn gweithio; caiff pobl anabl (y gellir hefyd cyfeirio atynt fel "pobl anabledig" neu "bobl sy'n cael eu hanablu") eu hanablu gan ffactorau allanol fel yr amgylchedd, polisi neu arferion, neu yn sgil methiant i ddarparu addasiadau ar eu cyfer; ac anabledd yw canlyniad anablu pobl sydd ag amhariadau.
Last updated: 8 November 2023
English: multiple disabilities
Status A
Subject: Health
Part of speech: Noun, Plural
Notes: Term sefydledig - ond ni fyddai Llywodraeth Cymru bellach yn defnyddio'r ffurf luosog "anableddau". Gweler yr erthygl ar y Model Cymdeithasol o Anabledd yn yr Arddulliadur. Yn unol â'r Model, mae amhariad ("impairment", a elwid yn "nam" o'r blaen) yn nodwedd ar berson, a all effeithio ar ei ymddangosiad neu ar sut y mae ei gorff neu ei feddwl yn gweithio; caiff pobl anabl (y gellir hefyd cyfeirio atynt fel "pobl anabledig" neu "bobl sy'n cael eu hanablu") eu hanablu gan ffactorau allanol fel yr amgylchedd, polisi neu arferion, neu yn sgil methiant i ddarparu addasiadau ar eu cyfer; ac anabledd yw canlyniad anablu pobl sydd ag amhariadau. 
Last updated: 14 November 2023
English: hearing disability
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Notes: Gweler yr erthygl ar y Model Cymdeithasol o Anabledd yn yr Arddulliadur. Yn unol â'r Model, mae amhariad ("impairment", a elwid yn "nam" o'r blaen) yn nodwedd ar berson, a all effeithio ar ei ymddangosiad neu ar sut y mae ei gorff neu ei feddwl yn gweithio; caiff pobl anabl (y gellir hefyd cyfeirio atynt fel "pobl anabledig" neu "bobl sy'n cael eu hanablu") eu hanablu gan ffactorau allanol fel yr amgylchedd, polisi neu arferion, neu yn sgil methiant i ddarparu addasiadau ar eu cyfer; ac anabledd yw canlyniad anablu pobl sydd ag amhariadau. 
Last updated: 17 November 2023
English: Disability Wales
Status A
Subject: Personnel
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Definition: DW
Notes: Gweler yr erthygl ar y Model Cymdeithasol o Anabledd yn yr Arddulliadur. Yn unol â'r Model, mae amhariad ("impairment", a elwid yn "nam" o'r blaen) yn nodwedd ar berson, a all effeithio ar ei ymddangosiad neu ar sut y mae ei gorff neu ei feddwl yn gweithio; caiff pobl anabl (y gellir hefyd cyfeirio atynt fel "pobl anabledig" neu "bobl sy'n cael eu hanablu") eu hanablu gan ffactorau allanol fel yr amgylchedd, polisi neu arferion, neu yn sgil methiant i ddarparu addasiadau ar eu cyfer; ac anabledd yw canlyniad anablu pobl sydd ag amhariadau. 
Last updated: 14 November 2023
English: DW
Status A
Subject: Personnel
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Definition: Disability Wales
Notes: Gweler yr erthygl ar y Model Cymdeithasol o Anabledd yn yr Arddulliadur. Yn unol â'r Model, mae amhariad ("impairment", a elwid yn "nam" o'r blaen) yn nodwedd ar berson, a all effeithio ar ei ymddangosiad neu ar sut y mae ei gorff neu ei feddwl yn gweithio; caiff pobl anabl (y gellir hefyd cyfeirio atynt fel "pobl anabledig" neu "bobl sy'n cael eu hanablu") eu hanablu gan ffactorau allanol fel yr amgylchedd, polisi neu arferion, neu yn sgil methiant i ddarparu addasiadau ar eu cyfer; ac anabledd yw canlyniad anablu pobl sydd ag amhariadau. 
Last updated: 17 November 2023
English: learning disability
Status B
Subject: General
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Definition: Gallu llai i ddeall gwybodaeth newydd neu gymhleth, ac i ddeall a chymhwyso sgiliau newydd, sy’n dechrau cyn i’r person fod yn oedolyn ac sy’n cael effaith barhaol ar ei ddatblygiad.
Notes: Gweler yr erthygl ar y Model Cymdeithasol o Anabledd yn yr Arddulliadur. Nid yw’r defnydd o “anabledd” yn y term cyffredin “anabledd dysgu” yn gyson â’r Model Cymdeithasol, gan ei fod yn cyfeirio at amhariad yn hytrach nag at rwystrau sy’n anablu pobl. Fodd bynnag mae Llywodraeth Cymru’n derbyn mai dyma’r eirfa sy’n arferol ym maes anabledd dysgu, ac a ffefrir gan sefydliadau cynrychioladol yn y maes ar hyn o bryd, felly fe’i defnyddir gan Lywodraeth Cymru. Adolygir hyn yn gyson. 
Last updated: 24 November 2023
English: Learning Disability Wales
Status A
Subject: Social services
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Notes: Gweler yr erthygl ar y Model Cymdeithasol o Anabledd yn yr Arddulliadur. Nid yw’r defnydd o “anabledd” yn y term cyffredin “anabledd dysgu” yn gyson â’r Model Cymdeithasol, gan ei fod yn cyfeirio at amhariad yn hytrach nag at rwystrau sy’n anablu pobl. Fodd bynnag mae Llywodraeth Cymru’n derbyn mai dyma’r eirfa sy’n arferol ym maes anabledd dysgu, ac a ffefrir gan sefydliadau cynrychioladol yn y maes ar hyn o bryd, felly fe’i defnyddir gan Lywodraeth Cymru. Adolygir hyn yn gyson. 
Last updated: 24 November 2023
English: profound and multiple learning disability
Status A
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Plural: anableddau dysgu dwys a lluosog
Notes: Defnyddir yr acronym PMLD yn Saesneg. Mae'r term Saesneg hwn yn gyfystyr â 'profound and multiple learning difficulties' a hwnnw yw'r term a ffefrir gan Lywodraeth Cymru. Gweler y cofnod am 'profound and multiple learning difficulties' am ddiffiniad. Gweler yr erthygl ar y Model Cymdeithasol o Anabledd yn yr Arddulliadur. Nid yw’r defnydd o “anabledd” yn y term cyffredin “anabledd dysgu” yn gyson â’r Model Cymdeithasol, gan ei fod yn cyfeirio at amhariad yn hytrach nag at rwystrau sy’n anablu pobl. Fodd bynnag mae Llywodraeth Cymru’n derbyn mai dyma’r eirfa sy’n arferol ym maes anabledd dysgu, ac a ffefrir gan sefydliadau cynrychioladol yn y maes ar hyn o bryd, felly fe’i defnyddir gan Lywodraeth Cymru. Adolygir hyn yn gyson. 
Last updated: 24 November 2023
English: Learning Disability: Improving Lives Programme
Status A
Subject: Education
Part of speech: Proper noun
Notes: Gweler yr erthygl ar y Model Cymdeithasol o Anabledd yn yr Arddulliadur. Nid yw’r defnydd o “anabledd” yn y term cyffredin “anabledd dysgu” yn gyson â’r Model Cymdeithasol, gan ei fod yn cyfeirio at amhariad yn hytrach nag at rwystrau sy’n anablu pobl. Fodd bynnag mae Llywodraeth Cymru’n derbyn mai dyma’r eirfa sy’n arferol ym maes anabledd dysgu, ac a ffefrir gan sefydliadau cynrychioladol yn y maes ar hyn o bryd, felly fe’i defnyddir gan Lywodraeth Cymru. Adolygir hyn yn gyson. 
Last updated: 24 November 2023
English: Disability Powys
Status C
Subject: Social services
Part of speech: Proper noun
Notes: Gweler yr erthygl ar y Model Cymdeithasol o Anabledd yn yr Arddulliadur. Yn unol â'r Model, mae amhariad ("impairment", a elwid yn "nam" o'r blaen) yn nodwedd ar berson, a all effeithio ar ei ymddangosiad neu ar sut y mae ei gorff neu ei feddwl yn gweithio; caiff pobl anabl (y gellir hefyd cyfeirio atynt fel "pobl anabledig" neu "bobl sy'n cael eu hanablu") eu hanablu gan ffactorau allanol fel yr amgylchedd, polisi neu arferion, neu yn sgil methiant i ddarparu addasiadau ar eu cyfer; ac anabledd yw canlyniad anablu pobl sydd ag amhariadau. 
Last updated: 16 November 2023
Welsh: anablu
English: disable
Status B
Subject: General
Part of speech: Verb
Notes: Gweler yr erthygl ar y Model Cymdeithasol o Anabledd yn yr Arddulliadur. Yn unol â'r Model, mae amhariad ("impairment", a elwid yn "nam" o'r blaen) yn nodwedd ar berson, a all effeithio ar ei ymddangosiad neu ar sut y mae ei gorff neu ei feddwl yn gweithio; caiff pobl anabl (y gellir hefyd cyfeirio atynt fel "pobl anabledig" neu "bobl sy'n cael eu hanablu") eu hanablu gan ffactorau allanol fel yr amgylchedd, polisi neu arferion, neu yn sgil methiant i ddarparu addasiadau ar eu cyfer; ac anabledd yw canlyniad anablu pobl sydd ag amhariadau.
Last updated: 8 November 2023
Welsh: anaddas
English: unsuitable
Status C
Subject: General
Part of speech: Adjective
Last updated: 30 April 2008
English: non built-up
Status C
Subject: Transport
Part of speech: Adjective
Last updated: 10 March 2006
English: breath of life
Status B
Subject: Health
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Last updated: 16 August 2004
English: breathalyser
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last updated: 29 February 2012
English: breathalyzer
Status B
Subject: Justice and order
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last updated: 29 August 2012
English: inhale
Status C
Subject: Health
Part of speech: Verb
Definition: Yng nghyd-destun ffliw adar.
Last updated: 27 October 2005
Welsh: anadlydd
English: inhaler
Status B
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Plural: anadlyddion
Definition: A portable device for administering a drug which is to be breathed in, used for relieving asthma and other bronchial or nasal congestion.
Last updated: 15 March 2017
English: pressurised metered dose inhaler
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Plural: anadlyddion dos mesuredig dan wasgedd
Notes: Yng nghyd-destun meddyginiaeth am asthma.
Last updated: 9 December 2021
English: pMDI
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Notes: Dyma'r acronym Saesneg a ddefnyddir am pressurised metered dose inhaler.
Last updated: 9 December 2021
English: filtering face piece respirator
Status B
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Plural: anadlyddion FFP
Notes: Elfen o gyfarpar diogelu personol (PPE).
Last updated: 25 June 2020
English: FFP respirator
Status B
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Plural: anadlyddion FFP
Notes: Elfen o gyfarpar diogelu personol (PPE).
Last updated: 25 June 2020
English: low global warming potential inhaler
Status B
Subject: Health
Part of speech: Noun, Plural
Plural: anadlyddion isel o ran potensial cynhesu byd-eang
Last updated: 5 May 2022
English: reliever inhaler
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Plural: anadlyddion lliniaru
Notes: Yng nghyd-destun meddyginiaeth am asthma.
Last updated: 9 December 2021
English: SABA inhaler
Status B
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Plural: anadlyddion SABA
Last updated: 25 November 2022
English: face piece respirator
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Definition: Yng nghyd-destun ffliw adar.
Last updated: 27 October 2005