TermCymru

Results are displayed in Welsh alphabetical order A-Y

Welsh: amddiffyniad yn y gyfraith gyffredin

English: common law defence

Status A

Subject: Law

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Last updated: 13 December 2017

Welsh: ardal gyffredin

English: common area

Status B

Subject: Personnel

Part of speech: Noun, Feminine, Singular

Plural: ardaloedd cyffredin

Last updated: 25 June 2020

Welsh: Arweinydd Tŷ'r Cyffredin

English: Leader of the Commons

Status C

Subject: Politics

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Last updated: 29 March 2007

Welsh: bedwen gyffredin

English: downy birch

Status A

Subject: Plants

Part of speech: Noun, Feminine, Singular

Definition: Betula pubescens

Notes: Mae bedwen lwyd yn enw amgen ar Betula pubescens. Fodd bynnag, defnyddiwch bedwen gyffredin er mwyn gwahaniaethu rhwng Betula pubescens a'r rhywogaeth Betula populifolia, sydd â'r enw Saesneg cyffredin grey birch.

Last updated: 19 August 2025

Welsh: codau'r Eirfa Gaffael Gyffredin

English: CPV codes

Status B

Subject: Law

Part of speech: Noun, Plural

Notes: Gweler y cofnodion am 'Common Procurement Vocabulary' / 'CPV'. Gellir defnyddio'r acronym CPV yn Gymraeg hefyd mewn testunau cyffredinol - 'codau CPV'. Defnyddir 'codau GGG' yn y ddeddfwriaeth. Term o faes caffael. Ychwanegwyd i’r gronfa yn sgil Deddf Caffael 2023 (deddfwriaeth Llywodraeth y DU, sydd ar gael yn Saesneg yn unig) a Rheoliadau Caffael (Cymru) 2024.

Last updated: 31 July 2024

Welsh: Cofnodion Addysgol, Adroddiadau Ysgol a'r System Drosglwyddo Gyffredin - Cadw, Gwaredu, Datgelu a Throsglwyddo Gwybodaeth am Ddisgyblion

English: Educational Records, School Reports and the Common Transfer System: the Keeping, Disposal, Disclosure and Transfer of Pupil Information

Status A

Subject: Education

Definition: Cylchlythyr 18/2006, Cynulliad Cenedlaethol Cymru, Mai 2006.

Last updated: 3 September 2007

Welsh: cyfraith gyffredin

English: common law

Status A

Subject: Law

Part of speech: Noun, Feminine, Singular

Definition: Corff o gyfraith yng Nghymru a Lloegr a ddatblygir gan y llysoedd o’i gyferbynnu â’r corff a lunnir drwy statud.

Context: Nid yw’r rheol gyfreithiol bod dyletswydd oblygedig ar denant i ymddwyn fel tenant wrth ddefnyddio annedd sydd ar les (yn yr ystyr sydd i “tenant-like user” yn ôl y gyfraith gyffredin) yn gymwys i ddeiliad contract os yw’r denantiaeth yn gontract meddiannaeth.

Last updated: 12 September 2018

Welsh: cyfraith gyffredin

English: common law

Status A

Subject: Law

Part of speech: Noun, Feminine, Singular

Definition: Rheolau cyfraith a ddatblygwyd yng Nghymru a Lloegr yn hanesyddol gan Lysoedd y Brenin o’u cyferbynnu â rheolau ecwiti a ddatblygwyd gan Lysoedd y Canghellor; mae’r ddwy set o reolau bellach yn cael eu gweinyddu gan system lysoedd unedig.

Context: Effaith gwneud y llysoedd yn awdurdod cyhoeddus o dan y Ddeddf yw rhoi pwysau arnynt i fireinio ac i ddatblygu rheolau’r gyfraith gyffredin ac ecwiti mewn ffordd sy’n cyd-fynd â hawliau’r Confensiwn.

Notes: Er bod y ddwy “system” yn cael eu gweinyddu o fewn yr un drefn lysoedd, mae gwahaniaeth yn parhau rhyngddynt, er enghraifft rhwng rhwymedïau’r gyfraith gyffredin a rhwymedïau ecwiti. Os yw rhywun yn torri contract, un o rwymedïau’r gyfraith gyffredin yw talu iawndal, ond o dan reolau ecwiti, mae modd i’r llys orchymyn i’r parti sydd heb gyflawni telerau’r contract i wneud hynny (‘specific performance’) neu roi’r ddau barti yn ôl yn eu sefyllfa cyn gwneud y contract drwy ddad-wneud y contract (‘recission’).

Last updated: 12 September 2018

Welsh: cyfraith gyffredin

English: common law

Status A

Subject: Law

Part of speech: Noun, Feminine, Singular

Definition: Y corff o gyfraith sy’n seiliedig ar system gyfreithiol Cymru a Lloegr, o’i chyferbynnu â systemau cyfraith sifil sy’n seiliedig ar y Cod Napoleonaidd neu Gyfraith Rhufain.

Context: Yn yr un modd ag y lledaenodd traddodiad y gyfraith gyffredin drwy’r byd yn sgil twf yr Ymerodraeth Brydeinig, aethpwyd â’r gyfraith sifil i gyfandiroedd eraill drwy ymdrechion ymerodraethol gwladwriaethau eraill yng ngorllewin Ewrop.

Last updated: 12 September 2018

Welsh: Dadl Tŷ'r Arglwyddi arWelliannau Tŷ'r Cyffredin

English: Lords Debate on Commons Amendments

Status A

Subject: Politics

Part of speech: Noun, Feminine, Singular

Last updated: 27 May 2004

Welsh: Deddf Anghymhwyso Tŷ'r Cyffredin 1975

English: House of Commons Disqualification Act 1975

Status C

Subject: Law

Part of speech: Noun, Feminine, Singular

Last updated: 20 May 2005

Welsh: Dogfen Mynediad Milfeddygol Gyffredin

English: Common Veterinary Entry Document

Status C

Subject: Agriculture

Part of speech: Noun, Feminine, Singular

Definition: CVED

Last updated: 3 September 2008

Welsh: Dogfen Mynediad Milfeddygol Gyffredin

English: CVED

Status C

Subject: Agriculture

Part of speech: Noun, Feminine, Singular

Definition: Common Veterinary Entry Document

Last updated: 3 September 2008

Welsh: eiddo mewn meddiannaeth gyffredin

English: propery in common occupation

Status B

Subject: Law

Part of speech: Noun, Plural

Definition: Dau neu ragor o hereditamentau cydffiniol sydd ag un person yn eu meddiannu.

Last updated: 28 July 2022

Welsh: ffeil drosglwyddo gyffredin

English: common transfer file

Status B

Subject: Education

Part of speech: Noun, Feminine, Singular

Plural: ffeiliau trosglwyddo cyffredin

Definition: Ffeil gyfrifiadurol a ddefnyddir pan fo disgybl yn trosglwyddo o un ysgol i un arall.

Context: The school admissions register, the school attendance register[1] and the Common Transfer File [CTF][2] need to show the legal name of the learner in the first name and surname fields...

Last updated: 1 May 2024

Welsh: ffeil gyffredin

English: common file

Status B

Subject: ICT

Part of speech: Noun, Feminine, Singular

Last updated: 19 July 2005

Welsh: Ffurflen Drosglwyddo Gyffredin

English: Common Transfer Form

Status B

Subject: Education

Part of speech: Noun, Feminine, Singular

Definition: The electronic 'form' containing pupil data that moves from school to school via the CTS.

Last updated: 23 July 2003

Welsh: gradd baglor gyffredin

English: ordinary bachelor degree

Status C

Subject: Education

Part of speech: Noun, Feminine, Singular

Last updated: 26 January 2010

Welsh: Graddfa Gyflog Gyffredin

English: Common Pay Scale

Status C

Subject: Personnel

Part of speech: Noun, Feminine, Singular

Last updated: 29 July 2004

Welsh: Gwrthsafiad a pharch: Datblygu cydlyniant cymunedol - dealltwriaeth gyffredin ar gyfer ysgolion a'u cymunedau

English: Respect and resilience: Developing community cohesion - a common understanding for schools and their communities

Status A

Subject: Education

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Notes: Dogfen gan Lywodraeth Cymru yn cynnig gwybodaeth i bob ysgol ynghylch yr hyn sy'n achosi eithafiaeth dreisgar a'r camau i'w gymryd i'w atal. Cyhoeddwyd Ionawr 2011. Dyma deitl swyddogol y ddogfen. Sylwer mai 'gwydnwch' a ddefnyddir bellach am 'resilience'.

Last updated: 3 April 2025

Welsh: hawl mynediad o dan y gyfraith gyffredin

English: common law right of access

Status A

Subject: Planning

Part of speech: Noun, Feminine, Singular

Last updated: 27 February 2014

Welsh: lefel cyfeirio gyffredin

English: common reference level

Status A

Subject: Education

Part of speech: Noun, Feminine, Singular

Plural: lefelau cyfeirio cyffredin

Context: Y nod dysgu Cymraeg ar gyfer ysgolion categori “Prif Iaith – Cymraeg” yw bod eu disgyblion yn ddefnyddwyr Cymraeg hyfedr, o leiaf, erbyn iddynt beidio â bod o oedran ysgol gorfodol (hynny yw, yn cyrraedd lefel cyfeirio gyffredin C1 neu C2).

Notes: Un o lefelau'r Fframwaith Cyfeirio Ewropeiadd Cyffredin ar gyfer Ieithoedd (CEFR), sy'n disgrifio hyfedredd ieithyddol. Daw'r frawddeg gyd-destunol o Fil y Gymraeg ac Addysg (a gyflwynwyd yn 2024).

Last updated: 21 November 2024

Welsh: Llywydd y Cyngor ac Arweinydd Tŷ’r Cyffredin

English: President of the Council and Leader of the House of Commons

Status A

Subject: Politics

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Definition: Westminster

Last updated: 17 June 2003

Welsh: madfall ddŵr gyffredin

English: smooth newt

Status C

Subject: Animals

Part of speech: Noun, Feminine, Singular

Definition: Triturus vulgaris

Last updated: 29 January 2007

Welsh: môr-wennol gyffredin

English: common tern

Status B

Subject: Animals

Part of speech: Noun, Feminine, Singular

Definition: EU Habitats Directive Annex II Species

Context: Sterna hirundo

Last updated: 24 February 2014

Welsh: pleidlais gyffredin drwy ddirprwy

English: ordinary proxy vote

Status C

Subject: Local government

Part of speech: Noun, Feminine, Singular

Last updated: 10 February 2022

Welsh: Prosbectws Ardal Gyffredin

English: Common Area Prospectus

Status C

Subject: Education

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Definition: Mae’r Prosbectws hwn yn un o brif elfennau Cymwys am Oes – Cynllun gwella addysg ar gyfer dysgwyr 3 i 19 oed yng Nghymru a’r Fframwaith Ymgysylltu a Datblygu Ieuenctid, a’i nod yw sicrhau bod pobl ifanc yn gwybod am yr holl ddewisiadau addysg a hyfforddiant ôl-16 sydd ar gael iddynt.

Last updated: 8 February 2016

Welsh: Pwyllgor Dethol Tŷ'r Cyffredin ar Drafnidiaeth

English: Commons Transport Select Committee

Status C

Subject: Transport

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Last updated: 15 December 2010

Welsh: Rheoliadau Ardrethu Annomestig (Eiddo mewn Meddiannaeth Gyffredin) (Cymru) 2022

English: The Non-Domestic Rating (Property in Common Occupation) (Wales) Regulations 2022

Status A

Subject: Titles of legislation

Part of speech: Noun, Plural

Last updated: 17 October 2022

Welsh: Rheoliadau’r Eirfa Gaffael Gyffredin (Diwygio) 2023

English: The Common Procurement Vocabulary (Amendment) Regulations 2023

Status B

Subject: Titles of legislation

Part of speech: Noun, Plural

Notes: Cyfieithiad cwrteisi ar enw darn o ddeddfwriaeth sydd ar gael yn Saesneg yn unig.

Last updated: 15 June 2023

Welsh: Set Ddata Sylfaenol Gyffredin

English: Common Basic Data Set

Status C

Subject: Education

Part of speech: Noun, Feminine, Singular

Definition: CBDS

Last updated: 17 January 2003

Welsh: System Drosglwyddo Gyffredin

English: Common Transfer System

Status B

Subject: Education

Part of speech: Noun, Feminine, Singular

Definition: CTS. System linking schools and LEAs via which pupil data may be transferred when a pupil changes school.

Last updated: 23 July 2003

Welsh: System Drosglwyddo Gyffredin

English: CTS

Status B

Subject: Education

Part of speech: Noun, Feminine, Singular

Definition: Common Transfer System - a way of transferring pupil level information electronically when pupils move schools.

Last updated: 30 June 2006

Welsh: tenant y gyfraith gyffredin

English: common law tenant

Status B

Subject: Housing

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Last updated: 24 May 2012

Welsh: Tŷ'r Cyffredin

English: HoC

Status A

Subject: Politics

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Definition: House of Commons

Last updated: 15 July 2005

Welsh: Tŷ'r Cyffredin

English: House of Commons

Status A

Subject: Politics

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Definition: HoC

Last updated: 14 January 2003

Welsh: trosedd yn y gyfraith gyffredin

English: common law offence

Status A

Subject: Law

Part of speech: Noun, Feminine, Singular

Last updated: 13 December 2017

Welsh: Y Gronfa Ffyniant Gyffredin

English: Shared Prosperity Fund

Status A

Subject: Finance and statistics

Part of speech: Noun, Feminine, Singular

Notes: Cronfa a sefydlwyd gan Lywodraeth y DU. Mae’n disodli Cronfeydd Strwythurol yr Undeb Ewropeaidd yn y DU.

Last updated: 5 May 2023

Welsh: Y Gronfa Ffyniant Gyffredin

English: SPF

Status A

Subject: Finance and statistics

Part of speech: Noun, Feminine, Singular

Notes: Dyma’r acronym Saesneg a ddefnyddir am y Shared Prosperity Fund.

Last updated: 8 June 2023

Welsh: Yr Ardal Deithio Gyffredin

English: Common Travel Area

Status A

Subject: Politics

Part of speech: Noun, Feminine, Singular

Definition: Trefniant hirsefydledig rhwng y DU, Dibyniaethau'r Goron (Jersey, Guernsey ac Ynys Manaw) ac Iwerddon, sy'n dyddio o gyfnod cyn aelodaeth y DU ac Iwerddon o'r Undeb Ewropeaidd. O dan y trefniant hwn caiff dinasyddion y DU ac Iwerddon deithio'n rhydd rhwng y ddwy wlad, yn ogystal â phreswylio a mwynhau rhai hawliau a breintiau, er enghraifft yr hawl i weithio, astudio a phleidleisio, yn y naill wlad a'r llall.

Last updated: 10 June 2021

Welsh: Yr Ardal Deithio Gyffredin

English: CTA

Status A

Subject: Politics

Part of speech: Noun, Feminine, Singular

Notes: Dyma'r acronym Saesneg a ddefnyddir am Common Travel Area.

Last updated: 10 June 2021

Welsh: Yr Eirfa Gaffael Gyffredin

English: Common Procurement Vocabulary

Status B

Subject: Law

Part of speech: Proper noun

Definition: System ddosbarthiadau, a gynhelir gan y Comisiwn Ewropeaidd, ar gyfer safoni'r modd y mae awdurdodau contractio'n disgrifio contractau caffael a chyfeirio atynt. Mae'n cynnwys codau a disgrifiadau ar gyfer nwyddau, gwasanaethau a gweithiau.

Notes: Defnyddir yr acronym CPV yn Saesneg ac yn Gymraeg (ac eithrio mewn deddfwriaeth, pan ddefnyddir yr acronym GGG yn Gymraeg).

Last updated: 31 July 2024

Welsh: Yr Eirfa Gaffael Gyffredin

English: CPV

Status B

Subject: Law

Part of speech: Proper noun

Notes: CPV yw'r acronym a ddefnyddir ar gyfer y Common Procurement Vocabulary. Defnyddir yr acronym CPV yn Saesneg ac yn Gymraeg (ac eithrio mewn deddfwriaeth, pan ddefnyddir yr acronym GGG yn Gymraeg). Term o faes caffael. Ychwanegwyd i’r gronfa yn sgil Deddf Caffael 2023 (deddfwriaeth Llywodraeth y DU, sydd ar gael yn Saesneg yn unig) a Rheoliadau Caffael (Cymru) 2024.

Last updated: 31 July 2024

TermCymru

Share this page