TermCymru

Results are displayed in alphabetical order.

Welsh: gweithgaredd a effeithir gan rywedd

Status B

Subject: General

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Plural: gweithgareddau a effeithir gan rywedd

Definition: Yng nghyd-destun Deddf Cydraddoldeb 2010, chwaraeon, gêm neu weithgaredd arall o natur gystadleuol mewn amgylchiadau lle byddai cryfder corfforol, stamina neu gorffolaeth pobl arferol o un rhyw yn golygu y byddent o dan anfantais o'u cymharu â phobl arferol o'r rhyw arall fel cystadleuwyr mewn digwyddiadau sy'n cynnwys y gweithgaredd.

Last Updated: 2 May 2024

English: gender and disability discrimination

Welsh: gwahaniaethu ar sail rhywedd ac anabledd

Status A

Subject: Personnel

Part of speech: Verb

Notes: Gweler yr erthygl ar y Model Cymdeithasol o Anabledd yn yr Arddulliadur. Yn unol â'r Model, mae amhariad ("impairment", a elwid yn "nam" o'r blaen) yn nodwedd ar berson, a all effeithio ar ei ymddangosiad neu ar sut y mae ei gorff neu ei feddwl yn gweithio; caiff pobl anabl (y gellir hefyd cyfeirio atynt fel "pobl anabledig" neu "bobl sy'n cael eu hanablu") eu hanablu gan ffactorau allanol fel yr amgylchedd, polisi neu arferion, neu yn sgil methiant i ddarparu addasiadau ar eu cyfer; ac anabledd yw canlyniad anablu pobl sydd ag amhariadau.

Last Updated: 17 November 2023

English: Gender and Sexual Orientation Adviser

Welsh: Cynghorydd Rhywedd a Chyfeiriadedd Rhywiol

Status C

Subject: Personnel

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Last Updated: 13 September 2007

English: gender balance

Welsh: cydbwysedd rhywedd

Status B

Subject: General

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Last Updated: 11 April 2024

English: gender-based bullying

Welsh: bwlio ar sail rhywedd

Status B

Subject: General

Part of speech: Verb

Context: Guidance includes how to respond to prejudice-related bullying including transphobic, sexist and gender-based bullying.

Last Updated: 1 May 2024

English: gender-based violence

Welsh: trais ar sail rhywedd

Status A

Subject: Justice and order

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Last Updated: 13 May 2014

English: gender budgeting

Welsh: cyllidebu ar sail rhywedd

Status B

Subject: General

Part of speech: Verb

Last Updated: 11 April 2024

English: gender confusion

Welsh: penbleth am rywedd

Status B

Subject: Health

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Definition: Term anfeddygol i ddisgrifio sefyllfa lle na fydd unigolyn yn uniaethu â’r rhyw a bennwyd adeg geni

Last Updated: 3 July 2024

English: gender-critical

Welsh: rhywedd-feirniadol

Status B

Subject: General

Part of speech: Adjective

Definition: O’r farn bod rhyw yn ffaith fiolegol ddigyfnewid, ac yn amheus o’r syniad o hunaniaeth rhywedd.

Last Updated: 2 February 2023

English: gender-disaggregated statistics

Welsh: ystadegau a ddadgyfunwyd ar sail rhywedd

Status B

Subject: Finance and statistics

Part of speech: Noun, Plural

Last Updated: 10 April 2024

English: gender-diverse

Welsh: rhywedd-amrywiol

Status B

Subject: General

Part of speech: Adjective

Last Updated: 8 December 2022

English: gender diversity

Welsh: amrywiaeth o ran rhywedd

Status A

Subject: General

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Context: Increasing the gender diversity of the Senedd is expected to lead to more effective representation.

Last Updated: 10 July 2024

English: gender dysphoria

Welsh: dysfforia rhywedd

Status B

Subject: Health

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Definition: Cyflwr meddygol lle bydd person yn cael ymdeimlad dwys o anniddigrwydd neu anfodlondeb oherwydd diffyg cyfatebiaeth rhwng rhyw biolegol y person a'i hunaniaeth rhywedd.

Last Updated: 20 June 2024

English: gender dysphoria pathway

Welsh: llwybr dysfforia rhywedd

Status B

Subject: Health

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Last Updated: 22 September 2016

English: gendered

Welsh: rhyweddol

Status B

Subject: General

Part of speech: Adjective

Definition: Modd o ddisgrifio rhywbeth sydd â thuedd neu gysylltiad â rhywedd penodol.

Context: 2.3.5 Welsh has gendered nouns, which affects the mutations of adjectives. 3.1.6 - That some sports are considered gendered and this can prevent learners from taking part in activities they enjoy; - That some learning and subject areas are perceived as gendered and this can prevent equality of opportunities;

Last Updated: 1 May 2024

English: gendered language

Welsh: iaith ryweddol

Status B

Subject: General

Part of speech: Noun, Feminine, Singular

Definition: Geirfa sydd â thuedd tuag at ryw neu rywedd penodol. Er enghraifft, geirfa yn cynnwys elfen mewn gair neu ymadrodd sy'n awgrymu rhywedd y person mwyaf addas ar gyfer cyflawni rhyw rôl (ysgrifenyddes, dyn tân). Gall elfennau gramadegol eraill yn y Gymraeg, fel treigliadau, awgrymu rhywedd hefyd.

Notes: Cymharer â gender-neutral language / iaith rywedd-niwtral

Last Updated: 10 April 2024

English: gender equality

Welsh: cydraddoldeb rhywedd

Status B

Subject: General

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Notes: Un o Nodau Datblygu Cynaliadwy y Cenhedloedd Unedig

Last Updated: 30 April 2024

English: Gender Equality Duty

Welsh: Y Ddyletswydd Cydraddoldeb Rhywiol

Status C

Subject: Law

Part of speech: Noun, Feminine, Singular

Last Updated: 11 April 2024

English: Gender Equality Forum

Welsh: Y Fforwm Cydraddoldeb Rhywedd

Status A

Subject: General

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Last Updated: 6 July 2023

English: Gender Equality Scheme

Welsh: Cynllun Cydraddoldeb Rhywedd

Status C

Subject: General

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Last Updated: 11 April 2024

English: gender equity

Welsh: tegwch rhywedd

Status B

Subject: General

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Definition: Triniaeth deg a diduedd o bobl o bob rhywedd, gan gynnwys triniaeth gyfartal neu driniaeth wahaniaethol i unioni anghyfartaleddau o ran hawliau, buddiannau, rhwymedigaethau a chyfleoedd.

Last Updated: 2 July 2025

English: gender expression

Welsh: mynegiant rhywedd

Status B

Subject: General

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Last Updated: 8 December 2022

English: gender-fluid

Welsh: rhyweddhylifol

Status A

Subject: General

Part of speech: Adjective

Definition: Modd o ddisgrifio person sydd heb hunaniaeth rhywedd sefydlog, ee rhywun â hunaniaeth rhywedd sy'n newid dros amser neu sy'n amrywio ar sail y sefyllfa.

Last Updated: 2 July 2025

English: gender gap

Welsh: bwlch rhywedd

Status B

Subject: General

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Last Updated: 11 April 2024

English: gender identity

Welsh: hunaniaeth rhywedd

Status B

Subject: General

Part of speech: Noun, Feminine, Singular

Plural: hunaniaethau rhywedd

Definition: Term a all fod yn gyfystyr â gender/rhywedd, ac sy'n cyfeirio at ymdeimlad person ohono'i hun fel gwryw, benyw neu berson anneuaidd.

Last Updated: 2 July 2025

English: gender identity clinic

Welsh: clinig hunaniaeth rhywedd

Status B

Subject: Health

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Notes: Defnyddir yr acronym GIC yn y ddwy iaith.

Last Updated: 10 April 2024

English: gender identity service

Welsh: gwasanaeth hunaniaeth rhywedd

Status B

Subject: Health

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Plural: gwasanaethau hunaniaeth rhywedd

Last Updated: 3 July 2024

English: gender impact assessment

Welsh: asesiad effaith ar sail rhywedd

Status B

Subject: General

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Plural: asesiadau effaith ar sail rhywedd

Last Updated: 11 April 2024

English: gender inclusion

Welsh: cynhwysiant rhywedd

Status B

Subject: General

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Last Updated: 1 May 2024

English: gender-inclusive

Welsh: rhywedd-gynhwysol

Status B

Subject: General

Part of speech: Adjective

Notes: Gall 'cynhwysol o ran rhywedd' fod yn addas mewn rhai cyd-destunau.

Last Updated: 2 July 2025

English: gender incongruence

Welsh: anghyfathiant rhywedd

Status B

Subject: General

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Definition: Y sefyllfa o fod â hunaniaeth rhywedd nad yw'n cyd-fynd â'r rhyw a bennwyd adeg geni.

Last Updated: 21 June 2024

English: gender issues

Welsh: materion rhywedd

Status B

Subject: General

Part of speech: Noun, Plural

Last Updated: 11 April 2024

English: gender mainstreaming

Welsh: prif ffrydio rhywedd

Status B

Subject: Personnel

Part of speech: Verb

Definition: Ffordd o fynd ati i lunio polisïau ar sail buddiannau a phryderon dynion a menywod fel ei gilydd.

Notes: Mae hwn yn un o themâu llorweddol yr Undeb Ewropeaidd.

Last Updated: 19 November 2020

English: gender marker

Welsh: dynodwr rhywedd

Status B

Subject: General

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Plural: dynodwyr rhywedd

Definition: Dynodiad ysgrifenedig sy'n cofnodi rhywedd unigolyn, gan amlaf mewn ffurflenni neu gronfeydd data.

Last Updated: 8 December 2022

English: gender-neutral

Welsh: rhywedd-niwtral

Status B

Subject: General

Part of speech: Adjective

Context: Settings can ensure that period products and sanitary bins are not only available in sex-segregated spaces (for example single sex toilets), but also available in gender-neutral spaces (for example, gender neutral toilets).

Notes: Gall 'niwtral o ran rhywedd' fod yn addas mewn rhai cyd-destunau.

Last Updated: 30 April 2024

English: gender-neutral language

Welsh: iaith rywedd-niwtral

Status B

Subject: General

Part of speech: Noun, Feminine, Singular

Definition: Geirfa sy'n osgoi tuedd tuag at ryw neu rywedd penodol.

Notes: Cymharer â gendered language / iaith ryweddol. Gall 'iaith niwtral o ran rhywedd' fod yn addas mewn rhai cyd-destunau.

Last Updated: 10 April 2024

English: gender-neutral toilet

Welsh: toiled rhywedd-niwtral

Status B

Subject: Personnel

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Plural: toiledau rhywedd-niwtral

Definition: Toiled nad yw wedi ei bennu ar gyfer dynion neu fenywod yn benodol, ond y gellir ei ddefnyddio gan unrhyw un. Yn y gorffennol, gallai'r term Saesneg 'unisex' fod wedi cael ei ddefnyddio am y math hwn o gyfleuster.

Notes: Gall 'toiled niwtral o ran rhywedd' fod yn addas mewn rhai cyd-destunau.

Last Updated: 11 April 2024

English: gender non-conforming person

Welsh: person nad yw’n cydymffurfio o ran ei rywedd

Status B

Subject: General

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Plural: pobl nad ydynt yn cydymffurfio o ran eu rhywedd

Definition: Un nad yw ei ymddygiad neu ei ymarweddiad yn cydymffurfio â’r disgwyliadau diwylliannol a chymdeithasol cyffredin ynghylch yr hyn sy’n briodol i’w rywedd.

Last Updated: 2 July 2025

English: gender pay gap

Welsh: bwlch cyflog rhywedd

Status A

Subject: Finance and statistics

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Definition: Y gwahaniaeth yn y tâl y bydd dynion a menywod yn ei dderbyn.

Context: Mae'r bwlch cyflog rhywedd wedi parhau i leihau, ac mae bellach ar y lefel isaf ar gofnod yng Nghymru.

Last Updated: 10 April 2024

English: gender penalty

Welsh: llyffethair rhywedd

Status B

Subject: Politics

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Definition: Effaith negyddol ar siawns ymgeiswyr benywaidd o ennill sedd mewn etholiad, yn sgil rhywedd.

Last Updated: 8 November 2023

English: gender queer

Welsh: rhywedd cwiar

Status B

Subject: Personnel

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Definition: Hunaniaeth ryweddol sy'n cael ei diffinio fel y naill rywedd dyn a menyw gyda'i gilydd, y naill na'r llall, neu rhyw gyfuniad ohonynt.

Last Updated: 24 June 2021

English: gender-questioning

Welsh: rhywedd-gwestiynol

Status B

Subject: General

Part of speech: Adjective

Definition: Disgrifiad o un sy'n ansicr am eu rhywedd neu sy'n chwilio am gefnogaeth i ddeall eu teimladau am eu rhywedd.

Notes: Gall ymadrodd fel 'pobl sy'n cwestiynu eu rhywedd' neu 'person sy'n cwestiynu o ran rhywedd' fod yn addas mewn rhai cyd-destunau.

Last Updated: 2 July 2025

English: gender quota

Welsh: cwota rhywedd

Status A

Subject: Politics

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Plural: cwotâu rhywedd

Definition: Canran ddiffiniedig neu nifer penodol o seddi sydd i'w llenwi gan, neu eu dyrannu i, fenywod a/neu ddynion, gan amlaf o dan reolau neu feini prawf penodol. Y nod yw cyflymu'r broses o sicrhau cydbwysedd o ran cyfranogiad a chynrychiolaeth rhwng y ddau rywedd.

Notes: Yng nghyd-destun etholiadau

Last Updated: 3 August 2023

English: gender reassignment

Welsh: ailbennu rhywedd

Status B

Subject: General

Part of speech: Verb

Definition: Mae ailbennu rhywedd yn nodwedd sydd wedi'i diogelu gan Ddeddf Cydraddoldeb 2010, lle y'i diffinnir fel proses (neu ran o broses) y bydd person yn bwriadu mynd drwyddi, yn mynd drwyddi neu wedi mynd drwyddi at ddiben ailbennu rhyw y person hwnnw drwy newid priodweddau ffisiolegol neu briodweddau eraill sy'n perthyn i ryw.

Last Updated: 8 December 2022

English: gender recognition

Welsh: cydnabod rhywedd

Status B

Subject: General

Part of speech: Verb

Definition: Y weithred gyfreithiol o gofnodi rhywedd person yn swyddogol.

Last Updated: 8 December 2022

English: Gender Recognition Act 2004

Welsh: Deddf Cydnabod Rhywedd 2004

Status A

Subject: Titles of legislation

Part of speech: Noun, Feminine, Singular

Last Updated: 22 September 2016

English: gender-related distress

Welsh: trallod sy’n gysylltiedig â rhywedd

Status B

Subject: Health

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Last Updated: 4 July 2024

English: gender role

Welsh: rôl rywedd

Status A

Subject: Health

Part of speech: Noun, Feminine, Singular

Plural: rolau rhywedd

Definition: A gender role is a set of societal norms dictating what types of behaviors are generally considered acceptable, appropriate or desirable for a person based on their actual or perceived sex. These are usually centered around opposing conceptions of femininity and masculinity, although there are myriad exceptions and variations.

Context: Felly, byddai unigolyn sy'n teimlo nad yw ei hunaniaeth ryweddol yn cyd-fynd â'r rhyw y ganwyd iddo, yn cael ei fagu, o'i enedigaeth, yn ôl y rôl rywedd (sef y categori cymdeithasol o fod yn fachgen neu'n ferch), sy'n gyson â'i ymddangosiad ffenoteipaidd.

Last Updated: 9 June 2016

English: gender specialist

Welsh: arbenigwr rhywedd

Status B

Subject: Health

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Plural: arbenigwyr rhywedd

Notes: Dyma’r term llaw fer am ‘gender specialist physician / ‘meddyg arbenigol mewn rhywedd’.

Last Updated: 23 September 2016

English: gender specialist physician

Welsh: meddyg arbenigol mewn rhywedd

Status B

Subject: Health

Part of speech: Noun, Masculine, Singular

Plural: meddygon arbenigol mewn rhywedd

Notes: Dyma’r term llawn a ffurfiol am ‘gender specialist’ / ‘arbenigwr rhywedd’.

Last Updated: 10 April 2024

TermCymru

Share this page