Skip to main content

TermCymru

126 results
Results are displayed in English alphabetical order A-Z
Welsh: Confensiwn yr Hag 1996 ar Awdurdodaeth, y Gyfraith Gymwys, Cydnabyddiaeth, Gorfodaeth a Chydweithrediad mewn perthynas â Chyfrifoldeb Rhieni a Mesurau Diogelu Plant
Status B
Subject: Law
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last Updated: 11 January 2017
Welsh: Cyfraith Hygyrchedd i Bobl Anabl
Status C
Subject: Social services
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Notes: Gweler yr erthygl ar y Model Cymdeithasol o Anabledd yn yr Arddulliadur. Yn unol â'r Model, mae amhariad ("impairment", a elwid yn "nam" o'r blaen) yn nodwedd ar berson, a all effeithio ar ei ymddangosiad neu ar sut y mae ei gorff neu ei feddwl yn gweithio; caiff pobl anabl (y gellir hefyd cyfeirio atynt fel "pobl anabledig" neu "bobl sy'n cael eu hanablu") eu hanablu gan ffactorau allanol fel yr amgylchedd, polisi neu arferion, neu yn sgil methiant i ddarparu addasiadau ar eu cyfer; ac anabledd yw canlyniad anablu pobl sydd ag amhariadau. 
Last Updated: 14 November 2023
Welsh: hygyrchedd y gyfraith
Status B
Subject: Law
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last Updated: 9 November 2023
Welsh: cyfraith weinyddol
Status B
Subject: Law
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Definition: Corff o gyfraith sydd wedi datblygu egwyddorion sy'n ceisio sicrhau bod cyrff cyhoeddus yn gweithredu mewn ffordd sy'n gyfreithlon, rhesymol a theg.
Last Updated: 18 May 2023
Welsh: cydweddu â chyfraith yr UE
Status B
Subject: Europe
Part of speech: Verb
Last Updated: 5 September 2019
Welsh: cyd-ddynesu cyfreithiau
Status C
Subject: Law
Part of speech: Verb
Last Updated: 26 October 2004
English: archaic laws
Welsh: cyfreithiau hynafol
Status C
Subject: Law
Part of speech: Noun, Plural
Last Updated: 27 February 2006
Welsh: cyfraith a gymathwyd
Status B
Subject: Law
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Notes: Term sy’n disodli retained EU law/cyfraith yr UE a ddargedwir, yn sgil Bil Cyfraith yr UE a Ddargedwir (Dirymu a Diwygio).
Last Updated: 30 March 2023
English: case law
Welsh: cyfraith achosion
Status C
Subject: Justice and order
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Last Updated: 14 April 2004
Welsh: tystysgrif cyfreithlondeb
Status A
Subject: Planning
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Plural: tystysgrifau cyfreithlondeb
Context: Rhaid i dystysgrif cyfreithlondeb bennu’r tir y mae’n ymwneud ag ef, disgrifio’r defnydd, y gweithrediadau neu’r mater arall y mae’n ymwneud ag ef neu â hwy, rhoi rhesymau’r awdurdod cynllunio dros benderfynu bod y defnydd, y gweithrediadau neu’r mater arall yn gyfreithlon, a datgan ar ba ddyddiad y gwnaed y cais am y dystysgrif.
Notes: Mae'r term hwn yn gyfystyr â certificate of lawful use or development / tystysgrif defnydd neu ddatblygiad cyfreithlon.
Last Updated: 30 April 2024
Welsh: tystysgrif defnydd neu ddatblygiad cyfreithlon
Status A
Subject: Law
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Plural: tystysgrifau defnydd neu ddatblygiad cyfreithlon
Last Updated: 30 April 2024
English: Charity Law
Welsh: Cyfraith Elusennau
Status C
Subject: Law
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Last Updated: 6 June 2006
English: child law
Welsh: cyfraith plant
Status C
Subject: Law
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Last Updated: 19 August 2004
English: civil law
Welsh: cyfraith sifil
Status B
Subject: Justice and order
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Last Updated: 31 July 2012
Welsh: egluro'r gyfraith
Status B
Subject: Education
Part of speech: Verb
Last Updated: 14 February 2012
Welsh: cyfraith godeiddiedig Cymru
Status B
Subject: Law
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Last Updated: 13 September 2018
Welsh: cyfraith masnach
Status C
Subject: Law
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Last Updated: 19 August 2004
Welsh: Y Tîm Cyfraith Fasnachol a Chontractau Cyhoeddus
Status A
Subject: Welsh Government posts and departments
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last Updated: 23 January 2020
English: common law
Welsh: cyfraith gyffredin
Status A
Subject: Law
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Definition: Corff o gyfraith yng Nghymru a Lloegr a ddatblygir gan y llysoedd o’i gyferbynnu â’r corff a lunnir drwy statud.
Context: Nid yw’r rheol gyfreithiol bod dyletswydd oblygedig ar denant i ymddwyn fel tenant wrth ddefnyddio annedd sydd ar les (yn yr ystyr sydd i “tenant-like user” yn ôl y gyfraith gyffredin) yn gymwys i ddeiliad contract os yw’r denantiaeth yn gontract meddiannaeth.
Last Updated: 12 September 2018
English: common law
Welsh: cyfraith gyffredin
Status A
Subject: Law
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Definition: Rheolau cyfraith a ddatblygwyd yng Nghymru a Lloegr yn hanesyddol gan Lysoedd y Brenin o’u cyferbynnu â rheolau ecwiti a ddatblygwyd gan Lysoedd y Canghellor; mae’r ddwy set o reolau bellach yn cael eu gweinyddu gan system lysoedd unedig.
Context: Effaith gwneud y llysoedd yn awdurdod cyhoeddus o dan y Ddeddf yw rhoi pwysau arnynt i fireinio ac i ddatblygu rheolau’r gyfraith gyffredin ac ecwiti mewn ffordd sy’n cyd-fynd â hawliau’r Confensiwn.
Notes: Er bod y ddwy “system” yn cael eu gweinyddu o fewn yr un drefn lysoedd, mae gwahaniaeth yn parhau rhyngddynt, er enghraifft rhwng rhwymedïau’r gyfraith gyffredin a rhwymedïau ecwiti. Os yw rhywun yn torri contract, un o rwymedïau’r gyfraith gyffredin yw talu iawndal, ond o dan reolau ecwiti, mae modd i’r llys orchymyn i’r parti sydd heb gyflawni telerau’r contract i wneud hynny (‘specific performance’) neu roi’r ddau barti yn ôl yn eu sefyllfa cyn gwneud y contract drwy ddad-wneud y contract (‘recission’).
Last Updated: 12 September 2018
English: common law
Welsh: cyfraith gyffredin
Status A
Subject: Law
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Definition: Y corff o gyfraith sy’n seiliedig ar system gyfreithiol Cymru a Lloegr, o’i chyferbynnu â systemau cyfraith sifil sy’n seiliedig ar y Cod Napoleonaidd neu Gyfraith Rhufain.
Context: Yn yr un modd ag y lledaenodd traddodiad y gyfraith gyffredin drwy’r byd yn sgil twf yr Ymerodraeth Brydeinig, aethpwyd â’r gyfraith sifil i gyfandiroedd eraill drwy ymdrechion ymerodraethol gwladwriaethau eraill yng ngorllewin Ewrop.
Last Updated: 12 September 2018
Welsh: amddiffyniad yn y gyfraith gyffredin
Status A
Subject: Law
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last Updated: 13 December 2017
Welsh: trosedd yn y gyfraith gyffredin
Status A
Subject: Law
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Last Updated: 13 December 2017
Welsh: hawl mynediad o dan y gyfraith gyffredin
Status A
Subject: Planning
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Last Updated: 27 February 2014
Welsh: tenant y gyfraith gyffredin
Status B
Subject: Housing
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last Updated: 24 May 2012
English: Community Law
Welsh: Cyfraith y Gymuned
Status A
Subject: Law
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Notes: Mewn perthynas â deddfwriaeth yr Undeb Ewropeaidd
Last Updated: 12 September 2018
English: company law
Welsh: cyfraith cwmnïau
Status C
Subject: Law
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Last Updated: 19 August 2004
Welsh: Cymdeithas y Bar ar gyfer Cyfraith Gyfansoddiadol a Gweinyddol
Status B
Subject: Justice and order
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Last Updated: 6 July 2023
Welsh: cyfraith gyfansoddiadol
Status C
Subject: Law
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Context: In the subject heading of a Statutory Instrument: 'Y Gyfraith Gyfansoddiadol' is used.
Last Updated: 6 June 2006
English: Court of Law
Welsh: Llys Barn
Status C
Subject: Law
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last Updated: 1 December 2008
English: criminal law
Welsh: cyfraith trosedd
Status C
Subject: Law
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Last Updated: 19 August 2004
Welsh: Deddf Cyfraith Trosedd 1977
Status B
Subject: Justice and order
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Last Updated: 6 August 2012
Welsh: Swyddog Cyfraith Ddatganoledig
Status C
Subject: Law
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Plural: Swyddogion Cyfraith Ddatganoledig
Last Updated: 25 November 2022
English: direct EU law
Welsh: cyfraith uniongyrchol yr UE
Status A
Subject: Law
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Definition: In this section, “direct EU law” means— (a) provisions of the EU Treaties that have direct effect in EU law so far as its effect is not reproduced in an enactment that applies in relation to Wales (whether or not it extends and applies to other territories); (b) provision in any EU regulation, EU decision or EU tertiary legislation as it has effect in EU law so far as its effect is not reproduced in an enactment that applies in relation to Wales (whether or not it extends and applies to other territories); (c) any Annex to the EEA agreement, as it has effect in EU law so far as— (i) it refers to, or contains adaptations of, anything falling within paragraph (b), and (ii) its effect is not reproduced in an enactment that applies in relation to Wales (whether or not it extends and applies to other territories); (d) Protocol 1 to the EEA agreement (which contains horizontal adaptations that apply in relation to EU instruments referred to in the Annexes to that agreement), as it has effect in EU law immediately before exit day.
Last Updated: 22 November 2017
Welsh: Y Gyfraith Gwahaniaethu
Status C
Subject: Personnel
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Last Updated: 19 October 2005
Welsh: Adolygiad o'r Gyfraith Gwahaniaethu
Status C
Subject: Personnel
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last Updated: 19 October 2005
English: domestic law
Welsh: cyfraith ddomestig
Status C
Subject: Law
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Last Updated: 22 April 2004
Welsh: Cyffuriau: y Gyfraith...a Beth Mae'n ei Olygu i Chi
Status A
Subject: Social services
Part of speech: Noun, Plural
Definition: dogfen y Cynulliad 2004
Last Updated: 13 May 2004
Welsh: dyletswydd i gynnal y gyfraith
Status C
Subject: Law
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Last Updated: 3 December 2003
Welsh: cyfraith eglwysig
Status C
Subject: Justice and order
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Last Updated: 4 October 2005
English: electoral law
Welsh: cyfraith etholiadol
Status C
Subject: Law
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Last Updated: 9 September 2021
English: electoral law
Welsh: cyfraith etholiadol
Status C
Subject: Local government
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Context: Rhaid moderneiddio'r system etholiadol weinyddol a'r gyfraith etholiadol yng Nghymru er mwyn sicrhau bod cofrestru i bleidleisio, pleidleisio a chymryd rhan yn symlach i ddinasyddion.
Last Updated: 16 December 2021
Welsh: cyfraith cyflogaeth
Status A
Subject: Religion
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Last Updated: 5 May 2022
Welsh: gorfodi'r gyfraith
Status B
Subject: Justice and order
Part of speech: Verb
Last Updated: 13 August 2012
Welsh: cyfraith amgylcheddol
Status A
Subject: Law
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Last Updated: 22 April 2025
Welsh: sefydlu'n rhan o'r gyfraith
Status B
Subject: Housing
Part of speech: Verb
Last Updated: 13 January 2012
Welsh: cyfraith Cymru sy'n deillio o'r UE
Status A
Subject: Law
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Definition: In this Act, “EU derived Welsh law” means— (a) the provisions made in regulations under section 3 (retained direct EU law), (b) the provisions made in regulations under section 4 (restated enactments derived from EU law), and (c) the provisions made in statutory instruments specified under section 5 (provision made under the European Communities Act 1972 and continuing in effect by virtue of section 5), in so far as it would be within the Assembly’ legislative competence to make those provisions, and as that body of law is added to or otherwise modified by or under this Act or by other enactments from time to time.
Last Updated: 22 November 2017
English: European law
Welsh: cyfraith Ewrop
Status C
Subject: Law
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Last Updated: 13 September 2006
Welsh: Deddf Cyfraith Teulu 1996
Status B
Subject: Titles of legislation
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Definition: FLA
Notes: Teitl cwrteisi ar ddarn o ddeddfwriaeth sydd ar gael yn Saesneg yn unig.
Last Updated: 17 February 2025
Welsh: Deddf Diwygio Cyfraith Teulu 1987
Status B
Subject: Titles of legislation
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Last Updated: 10 January 2018