TermCymru

Results are displayed in English alphabetical order A-Z
English: anti-matter
Welsh: gwrthfater
Status B
Subject: Economic development
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Context: Nuclear physics
Last Updated: 16 March 2012
English: assigned matter
Welsh: mater wedi'i neilltuo
Status A
Subject: Finance and statistics
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Context: HMRC term
Last Updated: 10 June 2014
English: Black Lives Matter
Welsh: Mae Bywydau Du o Bwys
Status B
Subject: Community development
Part of speech: Proper noun
Notes: Slogan a mudiad rhyngwladol gyda'r nod o sicrhau tegwch a chyfiawnder i bobl a chymunedau du.
Last Updated: 11 June 2020
English: Black Lives Matter Wales
Welsh: Mae Bywydau Du o Bwys Cymru
Status B
Subject: Community development
Part of speech: Proper noun
Last Updated: 25 March 2021
English: bulky organic matter
Welsh: deunydd organig swmpus
Status C
Subject: Environment
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last Updated: 14 April 2004
English: contract subject-matter
Welsh: pwnc y contract
Status B
Subject: Law
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Context: Ystyr “pwnc y contract” yw’r wybodaeth a ganlyn, i’r graddau y mae’n hysbys i’r awdurdod contractio pan gyhoeddir yr wybodaeth—(a) a yw’r contract yn bennaf ar gyfer cyflenwi nwyddau, gwasanaeth neu weithiau, (b) disgrifiad o’r mathau o nwyddau, gwasanaethau neu weithiau a fydd yn cael eu cyflenwi, (c) crynodeb o’r modd y bydd y nwyddau, y gwasanaethau neu’r gweithiau hynny yn cael eu cyflenwi, (d) amcangyfrif o’r dyddiad y bydd y nwyddau, y gwasanaethau neu’r gweithiau yn cael eu cyflenwi neu amcangyfrif o’r cyfnod y byddant yn cael eu cyflenwi drosto, (e) amcangyfrif o swm nwyddau, gwasanaethau neu weithiau a fydd yn cael eu cyflenwi, (f) y codau GGG perthnasol, ac (g) y dosbarthiad daearyddol, pan fo’n bosibl disgrifio hyn.
Notes: Term o faes caffael. Ychwanegwyd i’r gronfa yn sgil Deddf Caffael 2023 (deddfwriaeth Llywodraeth y DU, sydd ar gael yn Saesneg yn unig) a Rheoliadau Caffael (Cymru) 2024. Daw’r frawddeg gyd-destunol o Reoliadau Caffael (Cymru) 2024.
Last Updated: 31 July 2024
English: Disabled Children Matter Wales
Welsh: Plant Anabl yn Cyfri Cymru
Status A
Subject: Social services
Part of speech: Noun, Plural
Notes: Gweler yr erthygl ar y Model Cymdeithasol o Anabledd yn yr Arddulliadur. Yn unol â'r Model, mae amhariad ("impairment", a elwid yn "nam" o'r blaen) yn nodwedd ar berson, a all effeithio ar ei ymddangosiad neu ar sut y mae ei gorff neu ei feddwl yn gweithio; caiff pobl anabl (y gellir hefyd cyfeirio atynt fel "pobl anabledig" neu "bobl sy'n cael eu hanablu") eu hanablu gan ffactorau allanol fel yr amgylchedd, polisi neu arferion, neu yn sgil methiant i ddarparu addasiadau ar eu cyfer; ac anabledd yw canlyniad anablu pobl sydd ag amhariadau. 
Last Updated: 14 November 2023
English: dry matter
Welsh: deunydd sych
Status C
Subject: Agriculture
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Definition: DM
Last Updated: 17 October 2005
English: electoral matter
Welsh: mater etholiadol
Status A
Subject: Politics
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Plural: materion etholiadol
Last Updated: 3 August 2023
English: foreign matter
Welsh: deunydd estron
Status B
Subject: Environment
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last Updated: 28 February 2012
English: Languages Matter!
Welsh: Mae Ieithoedd yn Cyfri!
Status A
Subject: Culture and the arts
Part of speech: Neutral
Definition: International Year of Languages strapline
Last Updated: 19 February 2008
English: liquid matter
Welsh: deunydd hylifol
Status B
Subject: Agriculture
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last Updated: 17 July 2012
English: living or recently living plant or animal matter
Welsh: deunydd planhigion neu anifeiliaid byw neu a oedd yn fyw tan yn ddiweddar
Status C
Subject: Environment
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Definition: Y deunydd neu’r biomas a ddefnyddir i gynhyrchu ynni biolegol.
Last Updated: 21 November 2011
English: Matter
Welsh: Mater
Status A
Subject: Law
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Definition: Under the Government of Wales Act 2006, the Assembly will be given the legislative competence to make Measures in relation to specified Matters..
Last Updated: 26 July 2006
English: matter
Welsh: mater
Status A
Subject: Law
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Plural: materion
Definition: pwnc penodol (e.e. y diwydiant cig coch) o dan bwnc ehangach (maes) (e.e. Amaeth) yr oedd gan Gynulliad Cenedlaethol Cymru gynhwysedd i basio Mesurau ynddynt o dan Ddeddf Llywodraeth Cymru 2006.
Context: Mae erthygl 3 o'r LCO Drafft yn mewnosod Mater 20.1 newydd ym Maes 20. Mae'r mater hwn yn adlewyrchu’r egwyddorion sydd wrth wraidd Deddf 1993 ac yn adeiladu ar yr egwyddorion hynny, sef hybu a hwyluso’r defnydd ar yr iaith Gymraeg; a thrin y Gymraeg a'r Saesneg ar sail cydraddoldeb.
Last Updated: 16 November 2021
English: matter in issue
Welsh: mater pwnc dadl
Status B
Subject: Justice and order
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last Updated: 31 July 2012
English: Mind over Matter
Welsh: Cadernid Meddwl
Status A
Subject: Education
Part of speech: Proper noun
Last Updated: 17 October 2019
English: organic matter
Welsh: deunydd organig
Status C
Subject: Environment
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last Updated: 2 December 2004
English: particulate matter
Welsh: deunydd gronynnol
Status A
Subject: Environment
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Definition: Cymysgedd o ronynnau solet a defnynnau o hylif yn yr aer.
Last Updated: 11 July 2019
English: People Matter: Human Resources Directors (Wales) Network. Working to Achieve High Standards. Report on the Review of the Association's Support Network for Human Resource Issues in Welsh Local Government
Welsh: Pobl sy'n Cyfrif: Rhwydwaith Cyfarwyddwyr Adnoddau Dynol (Cymru). Gweithio ar gyfer Safonau Uchel. Adroddiad ar yr Adolygiad o Rwydwaith Cefnogi'r Gymdeithas ar gyfer Materion Adnoddau Dynol mewn Llywodraeth Leol yng Nghymru
Status A
Subject: Personnel
Part of speech: Noun, Plural
Definition: Cymdeithas Llywodraeth Leol Cymru/Syniad, Ionawr 2004.
Last Updated: 25 July 2005
English: preliminary matter
Welsh: mater rhagarweiniol
Status C
Subject: Local government
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last Updated: 20 January 2006
English: primary particle matter
Welsh: deunydd gronynnol cynradd
Status B
Subject: Environment
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Notes: Caiff llygredd gronynnol ei gynhyrchu gan ffynonellau cynradd ac eilaidd. Caiff deunydd gronynnol cynradd ei allyrru'n uniongyrchol o safleoedd adeiladu, tanau gwyllt, llosgi coed, pyllau graean, gweithgaredd amaethyddol, a ffyrdd llychlyd. Caiff deunydd gronynnol eilaidd ei ffurfio yn yr atmosffer drwy adweithiau cemegol cymhleth.
Last Updated: 16 September 2024
English: related matter
Welsh: mater cysylltiedig
Status A
Subject: Law
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last Updated: 13 May 2014
English: reserved matter
Welsh: mater a gedwir yn ôl
Status B
Subject: Law
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Plural: materion a gedwir yn ôl
Notes: Gweler y cofnod am ‘reservation’ am ddiffiniad perthnasol. Defnyddir y term yng nghyd-destun Bil Cymru 2016.
Last Updated: 13 October 2016
English: reserved matter
Welsh: mater a gadwyd yn ôl
Status A
Subject: Planning
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Plural: materion a gadwyd yn ôl
Definition: Mater y mae awdurdod cynllunio wedi penderfynu peidio â mynegi barn arno am y tro, wrth roi caniatâd cynllunio amlinellol, ond y bydd angen ei gymeradwyo cyn cael caniatâd cynllunio llawn.
Notes: Dyma'r geiriad a ddefnyddir yng nghyd-destun y gyfundrefn gyfreithiol ar gyfer cynllunio. Sylwer ar y gwahaniaeth yn amser y ferf rhwng y term hwn a'r ffurf "mater a gedwir yn ôl", a ddefnyddir ym maes y cyfansoddiad a'r gyfundrefn ddatganoledig.
Last Updated: 5 March 2024
English: secondary particle matter
Welsh: deunydd gronynnol eilaidd
Status B
Subject: Environment
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Notes: Caiff llygredd gronynnol ei gynhyrchu gan ffynonellau cynradd ac eilaidd. Caiff deunydd gronynnol cynradd ei allyrru'n uniongyrchol o safleoedd adeiladu, tanau gwyllt, llosgi coed, pyllau graean, gweithgaredd amaethyddol, a ffyrdd llychlyd. Caiff deunydd gronynnol eilaidd ei ffurfio yn yr atmosffer drwy adweithiau cemegol cymhleth.
Last Updated: 16 September 2024
English: semi-liquid matter
Welsh: deunydd lled-hylifol
Status B
Subject: Agriculture
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last Updated: 17 July 2012
English: severable subject-matter
Welsh: pwnc neilltuol
Status B
Subject: Law
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Plural: pynciau neilltuol
Definition: Pwnc mewn deddfiad y gellid ei ddatgymhwyso heb effeithio ar weddill y deddfiad.
Last Updated: 4 June 2018
English: sub-10 micron particulate matter
Welsh: deunydd gronynnol dan 10 micron
Status C
Subject: General
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last Updated: 27 January 2010
English: subject matter
Welsh: pwnc
Status C
Subject: Law
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last Updated: 21 March 2012
English: white matter of the brain
Welsh: gwynnin yr ymennydd
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Definition: White matter is a component of the central nervous system, in the brain and superficial spinal cord, and consists mostly of glial cells and myelinated axons that transmit signals from one region of the cerebrum to another and between the cerebrum and lower brain centers.
Last Updated: 15 September 2016