Skip to main content

TermCymru

77245 results
Results are displayed in English alphabetical order A-Z
Welsh: newid naturiol negyddol yn y boblogaeth
Status C
Subject: Finance and statistics
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Definition: i.e. more deaths than births
Last Updated: 7 October 2004
Welsh: bwlch cyflog negatif
Status A
Subject: Finance and statistics
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Definition: Bwlch cyflog sydd yn ffafriol i'r grŵp o bobl sy'n tueddu i ennill llai fel arfer.
Context: O ran gweithwyr rhan-amser yng Nghymru, mae merched yn ennill 7.0 y cant yn fwy na dynion ar gyfartaledd – y trydydd bwlch cyflog negatif mwyaf ar ôl Llundain a Gogledd Iwerddon.
Last Updated: 25 July 2019
Welsh: gwerth rhagfynegol negatif
Status B
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Definition: Mewn profion, y tebygolrwydd nad yw'r cyflwr targed ar unigolyn os yw sampl gan yr unigolyn hwnnw wedi arwain at ganlyniad negatif drwy ddefnyddio'r prawf hwnnw.
Notes: Defnyddir yr acronym Saesneg NPV.
Last Updated: 22 July 2020
Welsh: pwysedd negyddol
Status C
Subject: Agriculture
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Definition: Pan fydd y pwysedd mewn un lle yn is na’r pwysedd mewn lle arall - mae’r pwysedd yn y lle hwnnw yn bwysedd positif o’i gymharu â’r lle â’r pwysedd negyddol e.e. e.e. mae’n bwysig bod pwysedd negyddol mewn labordy sy’n trin pathogenau o’i gymharu â gweddill yr adeilad oherwydd os caiff twll ei wneud yn ei wal, bydd yr aer yn llifo i mewn iddo o’r rhan sydd â phwysedd positif.
Last Updated: 4 February 2009
Welsh: gweithdrefn negyddol
Status A
Subject: Law
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Plural: gweithdrefnau negyddol
Definition: Ar ôl i Weinidogion Cymru arfer eu pŵer i wneud is-ddeddfwriaeth, mae'r weithdrefn negyddol yn darparu bod yn rhaid iddynt osod yr is-ddeddfwriaeth gerbron y Senedd. Yna, mae gan y Senedd gyfnod o 40 niwrnod i wrthwynebu'r is-ddeddfwriaeth. Os na fydd y Senedd yn gwrthwynebu, bydd yr is-ddeddfwriaeth yn parhau i gael effaith (mae'n 'parhau' i gael effaith oherwydd y bydd yr is-ddeddfwriaeth wedi dod i rym yn awtomatig cyn gynted ag y cafodd ei rhyddhau i'r cyhoedd). Os bydd y Senedd yn gwrthwynebu, caiff yr is-ddeddfwriaeth ei dirymu ac ni fydd dim byd arall y gellir ei wneud o dan yr is-ddeddfwriaeth.
Notes: Mae'r Saesneg weithiau yn gollwng y fannod o flaen 'negative procedure' ee 'many SIs are subject to negative procedure' ond fel arfer defnyddir y fannod yn Gymraeg ee 'mae llawer o Osau yn ddarostyngedig i'r weithdrefn negyddol'.
Last Updated: 16 November 2021
Welsh: gweithdrefn penderfyniad negyddol
Status C
Subject: Law
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Last Updated: 14 December 2007
Welsh: cymhorthdal negyddol
Status A
Subject: Finance and statistics
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last Updated: 5 February 2014
Welsh: gwerth negyddol
Status C
Subject: Finance and statistics
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Plural: gwerthoedd negyddol
Last Updated: 9 March 2023
English: neglect
Welsh: esgeulustod
Status A
Subject: Law
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Definition: ystyr “esgeulustod” (“neglect”) yw methiant i ddiwallu anghenion corfforol, emosiynol, cymdeithasol neu seicolegol sylfaenol person, sy’n debygol o arwain at amharu ar lesiant y person (er enghraifft, amharu ar iechyd y person neu, yn achos plentyn, amharu ar ddatblygiad y plentyn);
Notes: Gall y ffurf ferfol 'esgeuluso' fod yn addas mewn rhai cyd-destunau. Sylwer y gwahaniaethir yn y ddeddfwriaeth rhwng esgeuluster (negligence) ac esgeulustod (neglect).
Last Updated: 4 May 2023
English: negligence
Welsh: esgeuluster
Status B
Subject: Law
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Definition: Methiant i wneud rhywbeth y byddai person rhesymol, wedi’i lywio gan yr ystyriaethau hynny sydd fel arfer yn rheoli materion dynol, yn ei wneud, neu wneud rhywbeth na fyddai person pwyllog a rhesymol yn ei wneud.
Notes: Sylwer y gwahaniaethir yn y ddeddfwriaeth rhwng esgeuluster (negligence) ac esgeulustod (neglect). Daw’r diffiniad o Blythe v Birmingham Waterworks (1856).
Last Updated: 4 May 2023
Welsh: hawliadau yn sgil esgeuluster
Status C
Subject: Law
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last Updated: 28 April 2004
English: negligent
Welsh: esgeulus
Status C
Subject: Law
Part of speech: Adjective
Last Updated: 26 January 2004
Welsh: tramgwydd trwy esgeulustod
Status C
Subject: Agriculture
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Context: Cynllun Taliad Sengl.
Last Updated: 30 July 2010
Welsh: anghysondeb trwy esgeulustod
Status C
Subject: Agriculture
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Definition: Wrth fesur cosb Taliad Sengl, ystyrir i ba raddau y mae'r tramgwydd yn fwriadol.
Last Updated: 19 July 2011
Welsh: tramgwydd tro cyntaf trwy esgeulustod
Status B
Subject: Agriculture
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last Updated: 20 March 2012
Welsh: tramgwydd esgeulustod ailadroddus
Status C
Subject: Agriculture
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Context: Yng nghyd-destun pennu cosbau Trawsgydymffurfio.
Last Updated: 8 December 2010
English: negotiate
Welsh: negodi
Status A
Subject: Personnel
Part of speech: Verb
Context: Gellid defnyddio "trafod telerau" yn ôl y cyd-destun.
Last Updated: 2 December 2003
English: negotiate
Welsh: negodi
Status B
Subject: Europe
Part of speech: Verb
Notes: Yng nghyd-destun trafod telerau ymadael â’r Undeb Ewropeaidd. Mewn cyd-destunau llai ffurfiol, gellid defnyddio ‘trafod’.
Last Updated: 18 January 2017
Welsh: man aros a negodwyd
Status B
Subject: Housing
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Plural: mannau aros a negodwyd
Definition: Yn achos safleoedd Sipsiwn a Theithwyr, mannau aros dros dro i helpu awdurdodau lleol pan dderbynnir bod angen lleiniau ar gyfer Sipsiwn a Theithwyr. Rhaid darparu cyflenwad dŵr, gwasanaethau gwaredu gwastraff a gwasanaethau hylendid iddynt. Dim ond am gyfnod cyfyngedig y bydd gan y safleoedd hyn ganiatâd cynllunio neu drwydded safle.
Last Updated: 22 October 2024
Welsh: cyfnod tendro a negodwyd
Status B
Subject: Law
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Plural: cyfnodau tendro a negodwyd
Context: In this section “negotiated tendering period” means a tendering period agreed between a contracting authority and pre-selected suppliers in circumstances where tenders may be submitted only by those pre-selected suppliers.
Notes: Term o faes caffael. Ychwanegwyd i’r gronfa yn sgil Deddf Caffael 2023 (deddfwriaeth Llywodraeth y DU, sydd ar gael yn Saesneg yn unig) a Rheoliadau Caffael (Cymru) 2024. Daw’r frawddeg gyd-destunol Saesneg o Ddeddf Caffael 2023.
Last Updated: 31 July 2024
Welsh: safbwynt negodi
Status B
Subject: Europe
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Notes: Yng nghyd-destun trafod telerau ymadael â’r Undeb Ewropeaidd. Mewn cyd-destunau llai ffurfiol, gellid defnyddio ‘safbwynt trafod’.
Last Updated: 18 January 2017
English: negotiations
Welsh: negodiadau
Status B
Subject: Europe
Part of speech: Noun, Plural
Notes: Yng nghyd-destun trafod telerau ymadael â’r Undeb Ewropeaidd. Mewn cyd-destunau llai ffurfiol, gellid defnyddio ‘trafodaethau’.
Last Updated: 18 January 2017
Welsh: Y Bwrdd Negodi
Status C
Subject: Finance and statistics
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last Updated: 9 September 2021
Welsh: swyddog negodi
Status C
Subject: Personnel
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last Updated: 10 November 2004
English: neighbourhood
Welsh: cymdogaeth
Status C
Subject: Housing
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Last Updated: 3 April 2009
Welsh: ysbyty bro
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last Updated: 13 May 2011
Welsh: Tîm Plismona yn y Gymdogaeth
Status C
Subject: Justice and order
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last Updated: 1 October 2008
Welsh: Asesiad Adnewyddu Cymdogaeth
Status C
Subject: Local government
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Definition: NRA. An assessment of local areas prior to regeneration.
Last Updated: 23 September 2005
Welsh: Ystadegau Cymdogaethau
Status C
Subject: Social services
Part of speech: Noun, Plural
Last Updated: 8 March 2006
Welsh: Gwasanaeth Ystadegau Cymdogaethau
Status C
Subject: Social services
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Definition: NeSS
Last Updated: 4 September 2006
Welsh: Warden Cymdogaeth
Status C
Subject: Justice and order
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Context: Lluosog: Wardeiniaid Cymdogaeth.
Last Updated: 3 July 2002
Welsh: Cynllun Gwarchod Cymdogaeth
Status C
Subject: Justice and order
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last Updated: 26 July 2004
English: Nelson
Welsh: Nelson
Status A
Subject: Place-names
Part of speech: Proper noun
Notes: Ward etholiadol ym Mwrdeistref Sirol Caerffili. Dyma'r enwau a ragnodwyd yn Gymraeg a Saesneg ar gyfer y ward yng Ngorchymyn Bwrdeistref Sirol Caerffili (Trefniadau Etholiadol) 2021.
Last Updated: 17 August 2022
Welsh: nematodau
Status C
Subject: Agriculture
Part of speech: Noun, Plural
Last Updated: 7 September 2006
English: NEO
Welsh: Arsyllfa Mentergarwch Cenedlaethol
Status A
Subject: Economic development
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Definition: National Entrepreneurship Observatory
Context: Teitl swyddogol ar y wefan.
Last Updated: 18 June 2007
English: neodymium
Welsh: neodymiwm
Status A
Subject: Environment
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Definition: Symbol cemegol: Nd
Notes: Elfen gemegol. Gweler y canllawiau sillafu termau benthyg gwyddonol ar BydTermCymru.
Last Updated: 18 June 2025
English: neolithic
Welsh: neolithig
Status A
Subject: Estates and Cadw
Part of speech: Adjective
Last Updated: 25 June 2013
English: neon
Welsh: neon
Status A
Subject: Environment
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Definition: Symbol cemegol: Ne
Notes: Elfen gemegol. Gweler y canllawiau sillafu termau benthyg gwyddonol ar BydTermCymru.
Last Updated: 18 June 2025
English: neonatal
Welsh: newyddenedigol
Status B
Subject: Health
Part of speech: Adjective
Last Updated: 16 April 2003
Welsh: argyfyngau newyddenedigol ac obstetrig
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Plural
Last Updated: 13 December 2010
Welsh: absenoldeb gofal newyddenedigol
Status B
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Plural: absenoldebau gofal newyddenedigol
Definition: Cyfnod o absenoldeb â thâl neu heb dâl a roddir i riant neu ofalwr er mwyn darparu gofal i fabanod newyddanedig sy’n derbyn gofal newyddenedigol.
Notes: Os oes amwysedd o ran yr ystyr, gellid ystyried ychwanegu’r arddodiad: absenoldeb ar gyfer gofal newyddenedigol.
Last Updated: 26 November 2025
Welsh: Rhwydwaith Clinigol Newyddenedigol
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last Updated: 1 November 2010
Welsh: Sgrinio Clyw Babanod Newyddenedigol
Status C
Subject: Health
Part of speech: Verb
Last Updated: 4 October 2005
Welsh: syndromau hepatitis newyddenedigol
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Plural
Last Updated: 13 June 2011
Welsh: Gofal Dwys i'r Newydd-anedig
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last Updated: 13 December 2010
Welsh: uned gofal dwys i’r newydd-anedig
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Definition: NICU
Last Updated: 5 December 2011
Welsh: Nyrs Arweiniol y Newydd-anedig
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Last Updated: 13 December 2010
Welsh: nyrsio newyddenedigol
Status C
Subject: Health
Part of speech: Verb
Last Updated: 8 October 2003
Welsh: adfywio'r newyddanedig
Status C
Subject: Health
Part of speech: Verb
Last Updated: 14 November 2024
Welsh: gwasanaethau newyddenedigol
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Plural
Last Updated: 28 June 2006